Szumy uszne

Około 25% populacji krajów uprzemysłowionych doświadczyło szumów usznych przynajmniej raz w życiu, 10 – 20% odczuwa je stale. Na obecną chwilę nie zostało jeszcze odkryte w pełni skuteczne lekarstwo radzące sobie z szumami, jednak istnieją już efektywne metody, dzięki którym odnieść można ulgę i komfort.
Czym są szumy uszne?

Tinnitus oznacza szumy uszne. Słowo to pochodzi z łacińskiego “tinnire” (dzwonić), i definiowane jest jako słyszenie dźwięków, które nie posiadają źródła zewnętrznego. Większość ludzi cierpiących na nie, opisuje je właśnie jako dzwonienie, piszczenie czy brzęczenie. Dokuczliwość szumów może posiadać dużą rozpiętość: od mało dokuczliwych, niemal niezauważalnych na co dzień, po bardzo dokuczliwe, którym towarzyszą również bóle głowy. Pojawienie się szumów usznych oznacza każdorazowo nieprawidłowe funkcjonowanie.

Co powoduje szumy uszne?

Pomimo intensywnych badań, nie zidentyfikowano jeszcze dokładnych przyczyn powstawania subiektywnych szumów usznych. W wielu przypadkach ich genealogia pozostaje niejasna i często nie można jej wykryć.
Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, około 30% dźwięków wszystkich dźwięków jest postrzeganych w sposób świadomy, podczas gdy cała reszta ulega nieświadomemu zatarciu. Gdy filtracja tych dźwięków działa prawidłowo, jest ona w stanie „zignorować” część dźwięków. Jej uszkodzenie powoduje nadmierne wzmocnienie niepożądanych dźwięków. Jeżeli nasz słuch przez dłuższy czas podlega intensywnej stymulacji pod wpływem dźwięków, prowadzi to do utrwalenia ich postrzegania, nawet w przypadku, gdy dźwięki te po pewnym czasie całkowicie zanikają.

Rodzaje i symptomy szumów usznych

Medycyna wyróżnia kilka rodzajów szumów usznych:

Obiektywne szumy uszne:
• Słyszalne również przez lekarza
• Występują rzadko, np. z powodu napięcia lub deformacji naczyń krwionośnych
• Zwykle ustępują po wyleczeniu przyczyny
Subiektywne szumy uszne:
• Jest to najczęstsza postać szumów usznych
• Słyszalne są tylko przez osobę na nie cierpiącą
• Szumy uszne o ostrym przebiegu
• Mogą pojawiać się nagle
• Mogą trwać do 3 miesięcy (postać ostra) lub ustepują w ciągu 12 miesięcy (postać podostra)
Przewlekłe szumy uszne:
• Szumy uszne trwające dłużej niż 12 miesięcy

Szumy uszne a ubytki słuchu

Badania wykazały, że u ponad 50% ludzi cierpiących na szumy uszne występuje również uszkodzenie komórek słuchowych, co wskazuje na związek występowania szumów usznymi i ubytków słuchu.
W takich przypadkach założenie aparatów słuchowych jest często pierwszym krokiem, aby zmniejszyć ich dokuczliwość. Aparaty niwelują ubytki słuchu, co umożliwia skoncentrowanie się na dźwiękach zewnętrznych, a nie na szumach mających źródło wewnątrz ślimaka. Jeżeli zastosowanie samego aparatu słuchowego nie jest wystarczające, użyć można aparatu wyposażonego w funkcję generatora szumu. Dodatkową zaletą takich urządzeń jest to, że mogą pracować jako zwykły aparat słuchowy w przypadku osłabienia lub całkowitego ustąpienia szumów usznych.

Jak radzić sobie z szumami

Poszukując najskuteczniejszych metod radzenia sobie z szumami usznymi należy pamiętać, że nie są one uznawane za chorobę, ale za objaw, podobnie jak ból. Gdy leczymy chorobę, staramy się wyleczyć jej przyczynę, lecząc objawy – skupiamy się na ich uśmierzaniu. Pierwszym krokiem na drodze do pokonania szumów usznych jest zmiana sposobu myślenia. Ciągłe, dokuczliwe dźwięki mogą spowodować wystąpienie emocjonalnej i behawioralnej reakcji łańcuchowej, która umieszcza szumy uszne w centrum Twojego życia. Na przykład: jeżeli szumy uszne sprawiają, że odczuwasz stres, możesz w konsekwencji zacząć wycofywać się z życia towarzyskiego. Mogą one powodować także trudności z zasypianiem, co będzie skutkowało zmęczeniem i depresją. Zaczyna się błędne koło.
Przełamanie błędnego koła. Najlepiej zacząć od badania słuchu. Większość osób cierpiących na szumy uszne posiada także ubytek słuchu. Dlatego w wielu przypadkach noszenie aparatu słuchowego wzmacniającego dźwięki otoczenia może także pomóc zmniejszyć dokuczliwość szumów usznych. Gdy mózg zajęty jest słuchaniem świata zewnętrznego, przestaje się na nich koncentrować.
Szumy uszne to nie jedyne dźwięki w naszym otoczeniu – kluczem jest nauka dopasowania ich do otaczającego Cię krajobrazu dźwiękowego. Pomocne wskazówki:
• Naucz się słyszeć na nowo. Pomoże Ci świadome słuchanie świata wokół siebie i koncentrowanie się na ulubionych dźwiękach. Im więcej różnych dźwięków słyszysz, tym mniej skupiasz się na szumach usznych.
• Krzepiący sen. Jeżeli jesteś aktywny w dzień, łatwiej jest Ci zasnąć w nocy. Wiele czynników wpływa na jakość Twojego snu – eksperymentuj, aby sprawdzić, które nawyki najlepiej Ci w tym zakresie służą.
• Ruszaj się. Radość z obecności innych osób i uczestniczenie w wielu różnych aktywnościach poprawiają samopoczucie i zmniejszają wpływ szumów usznych na codzienne życie.
• Unikaj ciszy. Skrócenie czasu przebywania w ciszy zmniejsza dokuczliwość szumów usznych. Dlatego relaksowanie się w otoczeniu przyjemnych dźwięków, takich jak audiobooki czy ulubiona muzyka, może pomóc.
• Bądź w formie. Ćwiczenia fizyczne są istotne dla każdego. Nawet jeżeli wydaje Ci się, że szumy uszne nasilają się w czasie uprawiania sportu, nie jest to powód do obaw.
• Skuteczna relaksacja. Ponieważ szumy uszne powodują napięcie, ważne jest, aby nauczyć się metod relaksacji i regularnie je stosować (np. metoda Feldenkrais, yoga, tai chi i qi gong).

Leczenie szumów usznych

Metoda dystrakcji (odwracania uwagi) stanowi podstawę działania urządzeń redukujących szumy uszne takich jak urządzenia tłumiące lub maskujące szumy. Pomagają one skupić zdolność słyszenia na dźwiękach zewnętrznych zastępując negatywne wrażenia słuchowe pozytywnymi. Są one często stosowane podczas terapii szumów usznych.
Aby całkowicie zamaskować dokuczliwy szum, należy zastosować dźwięk maskujący o głośności co najmniej tej samej co szum, co może powodować niekomfortowe odczucia. Nowoczesne generatory szumu dostarczają przyjemny dźwięk, który może być dostosowany do preferencji pacjenta. Dźwięk ten musi być cichszy od szumów usznych, tak aby mózg nauczył się ponownie koncentrować na dźwiękach zewnętrznych a tym samym przestał skupiać się na doskwierającym szumie.

Rozwiązania technologiczne.

Zepchnięcie szumów usznych na dalszy plan.

Nowoczesna technologia może pomóc ujarzmić szumy uszne. Kluczem do sukcesu jest w tym przypadku ciągła stymulacja akustyczna. Chodzi o to, aby mózg skupiał się na dźwiękach świata zewnętrznego, a nie na szumach usznych.

Aparaty słuchowe

Aparaty słuchowe nie tylko poprawiają słuch, ale także bardzo często łagodzą szumy uszne. Gdy lepiej słyszymy, łatwiej nam ignorować szumy. Aparaty słuchowe wzmacniają dźwięki otoczenia i przekazują je bezpośrednio do ucha. To pomaga użytkownikowi skupić się na tym, co słyszy wokół siebie. Gdy w centrum uwagi znajdą się przyjemne wrażenia dźwiękowe, wpływ szumów usznych zostaje osłabiony. W wielu przypadkach użytkownicy słyszą szumy bardzo słabo lub nawet w ogóle, gdy aparat jest włączony.

Generatory szumu

Generatory szumu są przeznaczone dla osób, które nie są dotknięte ubytkiem słuchu. Wyglądają one jak aparaty słuchowe, ale nie wzamcaniają dźwięków otoczenia. Emitują delikatny szum, który odwraca uwagę pacjenta od szumów usznych. Urządzenia te przynoszą pacjentom znaczną ulgę.

Urządzenia łączone (aparaty słuchowe z generatorami szumu)

W związku z tym, że aparaty słuchowe wzmacniają tylko rzeczywiste dźwięki otoczenia, mogą okazać się mało przydatne w terapii szumów usznych w cichym środowisku akustycznym. W tym przypadku przydatne są aparaty z funkcją generatora szumu. Generator może emitować delikatny szum, który odwraca uwagę pacjenta od szumów usznych. Aparaty słuchowe Siemens mogą być wyposażone w szereg różnych programów słuchowych, które pracować mogą w trzech trybach: tylko aparat słuchowy, tylko generator szumu, lub połączenie obu rozwiązań.

Źródło www.siemens.pl/audiologia